Podstawy prawne

do glosariusza

Zgodnie z  Ustawą o imigracji pracowników wykwalifikowanych  za specjalistów uważane są następujące osoby:

• Osoby, które ukończyły kształcenie zawodowe odpowiadające co najmniej dwuletniemu okresowi kształcenia zawodowego w Niemczech. Krótsze kształcenie zawodowe za granicą może być równoważne z kwalifikowanym kształceniem zawodowym w Niemczech, jeżeli nie wykazuje ono istotnych róznic lub jeżeli różnice te zostały wyrównane.
• Osoby z wyższym wykształceniem, porównywalnym z wyższym wykształceniem w Niemczech.
   

do glosariusza

Ustawa o imigracji pracowników wykwalifikowanych (również: Ustawa o rozwoju imigracji pracowników wykwalifikowanych) upraszcza imigrację z krajów trzecich. Ułatwia to imigrację do Niemiec wykwalifikowanym pracownikom z wykształceniem zawodowym lub wyższym oraz osobom posiadającym praktyczną wiedzę zawodową.

Podstawy prawne

do glosariusza

Praktyczna wyszukiwarka jest specjalnym narzędziem na stronie www.anerkennung-in-deutschland.de. Zawiera ona ważne informacje odnośnie uznawania konkretnych kwalifikacji zawodowych w Niemczech. Za pomocą praktycznej wyszukiwarki kilkoma kliknięciami myszki można przeszukać właściwy organ i otrzymać najważniejsze informacje odnośnie profilu zawodowego porównywalnego zawodu niemieckiego, postępowania w sprawie uznania kwalifikacji, o wymaganych dokumentach,  kosztach postepowania oraz innych szczegółach dotyczących zawodu.

Anerkennungs-Finder

do glosariusza

Niemiecki: Zuständige Stelle

Postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji przeprowadza „właściwy organ”. Właściwym organem może być na przykład organ, urząd lub izba. Który z organów jest właściwy w sprawie uznania, można dowiedzieć się korzystając z praktycznej wyszukiwarki.

do glosariusza

Także:  Aussiedler, Russlanddeutsche

Późni przesiedleńcy to osoby pochodzenia niemieckiego, które emigrują do Niemiec z krajów byłego Związku Radzieckiego lub Europy Wschodniej. Osoby te są oficjalnie uznawane za późnych przesiedleńców.

Dzięki zaświadczeniu o późnym przesiedleniu osoby te mogą ubiegać się o specjalną procedurę uznawania kwalifikacji zawodowych.  Inna nazwa zaświadczenia o późnym przesiedleniu to: legitymacja osoby przesiedlonej.

do glosariusza

Jeżeli w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji nie dokonano pełnego uznania, to decyzja w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych  zawiera wymienione w punktach różnice w treści i czasie trwania pomiędzy kwalifikacjami zawodowymi danej osoby a porównywalnym zawodem niemieckim. Różnice te nazywane są "istotnymi różnicami"

do glosariusza

Także: kwalifikacje porównywalne

Zawód porównywalny to niemieckie kwalifikacje zawodowe, które są porównywane w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji z zagranicznymi kwalifikacjami zawodowymi.

do glosariusza

Jako państwo trzecie określa się w Niemczech każde państwo poza Unia Europejską, Europejskim Obszarem Gospodarczym lub Szwajcarią (UE/EOG/Szwajcaria).

Specjaliści z krajów trzecich w celu wjazdu do Niemiec potrzebują wizy.

Imigracja

do glosariusza

Istnieją zawody wymagające szkolenia dualnego oraz zawody zdobywane na drodze edukacji szkolnej. Zawód wymagający określonego szkolenia zdobywa się w trakcie kształcenia zawodowego w systemie dualnym lub szkolnym.

do glosariusza

Niektóre zawody w Niemczech są regulowane. Regulowany oznacza, że należy potwierdzić swoje kwalifikacje zawodowe, aby móc pracować w Niemczech w tym zawodzie. Jest to wymóg prawny. Zawody regulowane to np. pielęgniarka, lekarz lub nauczyciel. Informacje, czy kwalifikacje zawodowe danej osoby są regulowane, znaleźć można w  praktycznej wyszukiwarce.

do glosariusza

Państwa Unii Europejskiej (UE) i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz Szwajcaria.

Państwami członkowskimi UE są: Belgia, Bułgaria, Dania, Niemcy, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Irlandia, Włochy, Chorwacja, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Holandia, Austria, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Czechy, Węgry, Cypr. 

Państwami EOG są wszystkie państwa członkowskie UE oraz Islandia, Liechtenstein, Norwegia. 

Szwajcaria uczestniczy w europejskim systemie uznawania kwalifikacji zawodowych na podstawie umów dwustronnych z UE.

do glosariusza

Także: EU-Berufsanerkennungsrichtlinie

Dyrektywa UE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych nosi oficjalnie nazwę „Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. “Dyrektywa UE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych ma zastosowanie do zawodów regulowanych i określa kryteria i zasady proceduralne stosowane przez państwa członkowskie UE w odniesieniu do wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w państwach członkowskich UE.
Jako kryterium oceny równoważności kwalifikacji zawodowych dyrektywa wprowadza pojęcie istotnych różnic . Dyrektywa przewiduje, że właściwy organ musi wziąć pod uwagę doświadczenie zawodowe osoby w danym zawodzie i że może to zrekompensować w znacznym stopniu istotne różnice jej kwalifikacji zawodowych w stosunku do porównywalnego zawodu niemieckiego. Jeżeli nadal
występować będą istotne różnice , można je zrekompensować środkami wyrównawczymi.

Dyrektywa weszła w życie 15 października 2005 r. i została zmieniona Dyrektywą 2013/55/UE.

do glosariusza

stwierdzania i uznawania kwalifikacji zawodowych zdobytych za granicą". Ustawa o uznawaniu reguluje uznawanie zagranicznych kwalifikacji zawodowych. Elementami ustawy o uznawaniu są Elementami ustawy o uznawaniu są Ustawa o stwierdzaniu zagranicznych kwalifikacji zawodowych (BQFG) oraz poprawki do przepisów szczegółowych i rozporządzeń dotyczących zawodów. Dzięki ustawie o uznawaniu od 1 kwietnia 2012 r. osoby posiadające zagraniczne kwalifikacje zawodowe mają powszechne prawo do porównania swoich kwalifikacji z odpowiednim porównywalnym zawodem niemieckim.

W Niemczech obowiązuje federalna ustawa u uznawaniu kwalifikacji oraz ustawy u uznawaniu kwalifikacji 16 krajów związkowych.

do glosariusza

Także:
postepowanie w sprawie stwierdzenia równoważności,
stwierdzenie równoważności, 
lub badanie równoważnoścI

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji właściwy organ w Niemczech sprawdza, w jakim stopniu zagraniczne kwalifikacje zawodowe są równoważne z odpowiednim porównywalnym zawodem niemieckim i czy może nastąpić ich uznanie.

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji właściwy organ wymaga świadectw i dokumentów, które informują o treści i czasie trwania zagranicznych kwalifikacji zawodowych.  Ważne jest przy tym również doświadczenie zawodowe w danym zawodzie.

do glosariusza

Ustawa o stwierdzaniu zagranicznych kwalifikacji zawodowych istnieje w Niemczech na poziomie federalnym oraz w poszczególnych krajach związkowych. Ustawa ta tworzy za każdym razem Art. 1 uznania o uznawaniu. Jest to podstawowa ustawa dla uznania kwalifikacji zawodowych w Niemczech. Reguluje ona kwalifikacji zawodowych.

do glosariusza

Kwalifikacje zawodowe to wystawiony przez oficjalny organ w kraju uzyskania kwalifikacji zawodowych dyplom szkolenia zawodowego, które prowadzi do zdobycia jasno zdefiniowanego zawodu, jak np. lekarz lub lekarka. Kwalifikacje zawodowe są dokumentowane dyplomem.

Kwalifikacje zawodowe mogą być udokumentowane również przez stosowne doświadczenie zawodowe , zdobyte w kraju
lub za granicą.

W przypadku kwalifikacji zawodowych uzyskanych za granicą obowiązuje postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji. Dla uznania kwalifikacji zawodowych w tym znaczeniu istotne są dyplomy zawodowe, dyplomy kształcenia ustawicznego, prawo do wykonywania zawodu, pozwolenie na wykonywanie zawodu oraz pozwolenie na używanie tytułu zawodowego.

W przypadku dyplomów ukończenia studiów wyższych, np. jako geolog czy matematyk oraz wielu innych dyplomów
ukończenia studiów wyższych, które nie prowadzą do uzyskania kwalifikacji zawodowych, jak to opisano wyżej, nie przeprowadza się postępowania w sprawie uznania kwalifikacji, ale ocenę świadectwa.

do glosariusza

Także:
uznanie kwalifikacji zawodowych,
stwierdzenie równoważności,
uznanie kwalifikacji 

Uznanie w kontekście zagranicznych kwalifikacji zawodowych oznacza, że obce kwalifikacje zawodowe są zrównane z porównywalnym zawodem niemieckim. Zagraniczne kwalifikacje zawodowe są więc uznawane w Niemczech. 

Rozróżnia się uznanie pełne, częściowe oraz brak uznania. 

„Pełne uznanie“ oznacza, że kwalifikacje zawodowe danej osoby są równoważne z porównywalnym zawodem niemieckim.

„Częściowe uznanie“ oznacza, że stwierdzono istotne różnice między kwalifikacjami zawodowymi osoby a porównywalnym zawodem niemieckim. Jednakże dzięki pomyślnemu uczestnictwu w szkoleniu dostosowawczym lub środkach wyrównawczych  można uzyskać „pełne uznanie”.  "Brak uznania" oznacza, że różnice między kwalifikacjami zawodowymi danej osoby a porównywalnym zawodem niemieckim są zbyt duże.

Aby otrzymać uznanie kwalifikacji należy złożyć wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych. Następnie rozpoczyna się postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych.