Czym jest uznanie kwalifikacji zawodowych?

do glosariusza

Niemiecki: staatlich anerkannt (Bezeichnung)

Istnieje kilka rodzajów uznawania kwalifikacji przez państwo. „Uznany przez państwo" lub „certyfikowany przez państwo" to odpowiednie dodatki do tytułu zawodowego. Są one prawnie chronione. Ten, kto posiada prawo do ich odpowiedniego używania, odbył kształcenie zawodowe, które spełnia określone wymagania. Nie należy tego utożsamiać z pojęciem uznania w kontekście zagranicznych kwalifikacji zawodowych.

Dodatek może być częścią nazwy zdobytego zawodu, np. po doskonaleniu zawodowym, np. „certyfikowany ekonomista" lub „certyfikowany informatyk”. Jest to wówczas regulowane na drodze prawnej przez przepisy ustawowe i wykonawcze.

Ale może to również oznaczać, że chodzi tutaj o dodatek związany z konkretnymi kwalifikacjami zawodowymi oraz dodatkowymi ograniczeniami prawnymi w tytule zawodowym, na przykład ze względu na przepisy krajowe w krajach związkowych. Przykładem tego są „certyfikowany chemik środków spożywczych” lub „certyfikowana opiekunka osób starszych”. 
W zawodach społecznych w oparciu o przepisy krajowe istnieją zawody takie jak np. "uznany przez państwo pracownik socjalny". Dzięki uznaniu państwowemu w niektórych zawodach można wykonywać szczególnie specjalistyczne zadania zawodowe.

Informacji odnośnie regulacji w konkretnym zawodzie udziela właściwy organ. Można je znaleźć w praktycznej wyszukiwarce.

Praktyczna wyszukiwarka

do glosariusza

Niemiecki: Zuständige Stelle

Postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji przeprowadza „właściwy organ”. Właściwym organem może być na przykład organ, urząd lub izba. Który z organów jest właściwy w sprawie uznania, można dowiedzieć się korzystając z praktycznej wyszukiwarki.

do glosariusza

Także: kwalifikacje porównywalne

Zawód porównywalny to niemieckie kwalifikacje zawodowe, które są porównywane w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji z zagranicznymi kwalifikacjami zawodowymi.

do glosariusza

Niemiecki: Bescheid

patrz decyzja w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych

do glosariusza

Także:
postepowanie w sprawie stwierdzenia równoważności,
stwierdzenie równoważności, 
lub badanie równoważnoścI

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji właściwy organ w Niemczech sprawdza, w jakim stopniu zagraniczne kwalifikacje zawodowe są równoważne z odpowiednim porównywalnym zawodem niemieckim i czy może nastąpić ich uznanie.

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji właściwy organ wymaga świadectw i dokumentów, które informują o treści i czasie trwania zagranicznych kwalifikacji zawodowych.  Ważne jest przy tym również doświadczenie zawodowe w danym zawodzie.

do glosariusza

Niemiecki: Gleichwertigkeit

patrz uznanie

do glosariusza

Wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych ma zazwyczaj formę formularza. Za jego pomocą można złożyć wniosek o uznanie zagranicznych kwalifikacji zawodowych.

Wniosek o uznanie wraz z niezbędnymi dokumentami przesyła się do właściwego organu. Albo składa się go tam osobiście. Wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych można ściągnąć ze strony internetowej właściwego organu.

Czasami nie ma żadnego wniosku o uznanie do pobrania. Wtedy osoba musi złożyć nieformalny wniosek. Następnie osoba ta musi napisać pismo do właściwego organu. W piśmie tym osoba ta musi zawnioskować o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji.  Właściwy organ poinformuje o tym, w jaki sposób można to zrobić.

do glosariusza

Także:
uznanie kwalifikacji zawodowych,
stwierdzenie równoważności,
uznanie kwalifikacji 

Uznanie w kontekście zagranicznych kwalifikacji zawodowych oznacza, że obce kwalifikacje zawodowe są zrównane z porównywalnym zawodem niemieckim. Zagraniczne kwalifikacje zawodowe są więc uznawane w Niemczech. 

Rozróżnia się uznanie pełne, częściowe oraz brak uznania. 

„Pełne uznanie“ oznacza, że kwalifikacje zawodowe danej osoby są równoważne z porównywalnym zawodem niemieckim.

„Częściowe uznanie“ oznacza, że stwierdzono istotne różnice między kwalifikacjami zawodowymi osoby a porównywalnym zawodem niemieckim. Jednakże dzięki pomyślnemu uczestnictwu w szkoleniu dostosowawczym lub środkach wyrównawczych  można uzyskać „pełne uznanie”.  "Brak uznania" oznacza, że różnice między kwalifikacjami zawodowymi danej osoby a porównywalnym zawodem niemieckim są zbyt duże.

Aby otrzymać uznanie kwalifikacji należy złożyć wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych. Następnie rozpoczyna się postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych.

do glosariusza

Kwalifikacje zawodowe to wystawiony przez oficjalny organ w kraju uzyskania kwalifikacji zawodowych dyplom szkolenia zawodowego, które prowadzi do zdobycia jasno zdefiniowanego zawodu, jak np. lekarz lub lekarka. Kwalifikacje zawodowe są dokumentowane dyplomem.

Kwalifikacje zawodowe mogą być udokumentowane również przez stosowne doświadczenie zawodowe , zdobyte w kraju
lub za granicą.

W przypadku kwalifikacji zawodowych uzyskanych za granicą obowiązuje postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji. Dla uznania kwalifikacji zawodowych w tym znaczeniu istotne są dyplomy zawodowe, dyplomy kształcenia ustawicznego, prawo do wykonywania zawodu, pozwolenie na wykonywanie zawodu oraz pozwolenie na używanie tytułu zawodowego.

W przypadku dyplomów ukończenia studiów wyższych, np. jako geolog czy matematyk oraz wielu innych dyplomów
ukończenia studiów wyższych, które nie prowadzą do uzyskania kwalifikacji zawodowych, jak to opisano wyżej, nie przeprowadza się postępowania w sprawie uznania kwalifikacji, ale ocenę świadectwa.

do glosariusza

W przypadku dyplomów ukończenia studiów wyższych, które prowadzą do zawodu nieregulowanego , nie ma  postępowaniu
w sprawie uznania kwalifikacji ani unzania. Istnieje jednak ocena świadectwa dla zagranicznych dyplomów ukończenia studiów wyższych. Wniosek o ocenę świadectwa można skierować do Centralnego Urzędu ds. Uznawalności Zagranicznego Wykształcenia (ZAB). W ocenie świadectwa opisany zostanie dyplom ukończenia studiów wyższych danej osoby i poświadczone zawodowe i akademickie możliwości posługiwania się nim.

do glosariusza

Istnieją zawody wymagające szkolenia dualnego oraz zawody zdobywane na drodze edukacji szkolnej. Zawód wymagający określonego szkolenia zdobywa się w trakcie kształcenia zawodowego w systemie dualnym lub szkolnym.

do glosariusza

W niektórych zawodach posługiwanie się tytułem zawodowym możliwe jest tylko wtedy, gdy posiada się odpowiednie pozwolenie lub zezwolenie na używanie tytułu zawodowego, udzielone przez stosowny organ państwowy. Dotyczy to np. inżynierów i wielu zawodów w sektorze ochrony zdrowia.

do glosariusza

Jako państwo trzecie określa się w Niemczech każde państwo poza Unia Europejską, Europejskim Obszarem Gospodarczym lub Szwajcarią (UE/EOG/Szwajcaria).

Specjaliści z krajów trzecich w celu wjazdu do Niemiec potrzebują wizy.

Imigracja

do glosariusza

W przypadku zawodów nieregulowanych państwo nie stawia określonych wymagań. Oznacza to, że nie ma żadnych zezwoleń na wykonywanie zawodu, które byłyby konieczne, aby pracować w zawodzie. Na przykład w Niemczech wszystkie zawody oparte na kształceniu zawodowym w systemie dualnym nie są regulowane. Uznanie nie jest warunkiem koniecznym do wykonywania pracy w takim zawodzie.

do glosariusza

Niektóre zawody w Niemczech są regulowane. Regulowany oznacza, że należy potwierdzić swoje kwalifikacje zawodowe, aby móc pracować w Niemczech w tym zawodzie. Jest to wymóg prawny. Zawody regulowane to np. pielęgniarka, lekarz lub nauczyciel. Informacje, czy kwalifikacje zawodowe danej osoby są regulowane, znaleźć można w  praktycznej wyszukiwarce.

do glosariusza

Praktyczna wyszukiwarka jest specjalnym narzędziem na stronie www.anerkennung-in-deutschland.de. Zawiera ona ważne informacje odnośnie uznawania konkretnych kwalifikacji zawodowych w Niemczech. Za pomocą praktycznej wyszukiwarki kilkoma kliknięciami myszki można przeszukać właściwy organ i otrzymać najważniejsze informacje odnośnie profilu zawodowego porównywalnego zawodu niemieckiego, postępowania w sprawie uznania kwalifikacji, o wymaganych dokumentach,  kosztach postepowania oraz innych szczegółach dotyczących zawodu.

Anerkennungs-Finder

do glosariusza

Koszty postępowania to opłaty pobierane przez właściwy organ za postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji, które należy uiścić.

Możliwe jest, że oprócz kosztów postępowania powstaną dodatkowe koszty, np. za tłumaczenia, poświadczenia dokumentów. Informacje o możliwości wsparcia finansowego można znaleźć na stronie "Możliwości finansowania".

do glosariusza

Niemiecki: Anerkennungszuschuss
Również: Anerkennungszuschuss des Bundes, „Zuschuss“

Dotacja na sfinansowanie uznania kwalifikacji zawodowych to wsparcie finansowe dla postępowań w celu uznania zagranicznych kwalifikacji zawodowych lub ukończenia studiów wyższych.

Wsparcie finansowe

do glosariusza

Dzięki szkoleniu dostosowawczemu można zrekompensować w zawodach nieregulowanych istotne różnice między posiadanymi przez osobę kwalifikacjami zawodowymi a porównywalnym zawodem niemieckim. W ten sposób można uzyskać pełne uznanie kwalifikacji zawodowych. W tym celu muszą złożyć wniosek do właściwego organu.

do glosariusza

Jeżeli w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji w zawodzie regulowanym stwierdzono istotne różnice między kwalifikacjami zawodowymi  osoby a porównywalnym zawodem niemieckim, można skorzystać ze środka wyrównawczego. W ten sposób można skompensować istotne różnice i uzyskać pełne uznanie.

Środkiem wyrównawczym z zależności od zawodu i regulacji prawnych może być staż adaptacyjny lub badanie umiejętności (obywatele UE) lub egzamin sprawdzający poziom wiedzy(dyplomy z państw trzecich).